İçeriğe atla

Nikolay Basov

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Nikolay Basov
DoğumNicolay Gennadiyevich Basov
Usman, Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti
ÖlümMoskova, Rusya
MilliyetRus
VatandaşlıkSovyet, Rus
EğitimUlusal Nükleer Araştırmalar Üniversitesi
ÖdüllerNobel Fizik Ödülü (1964)
Kalinga Ödülü (1986)
Lomonosov Altın Madalyası (1989)
Kariyeri
DalıFizik
Çalıştığı kurumlarLebedev Fizik Enstitüsü

Nikolay Gennadiyevich Basov (RusçaНикола́й Генна́диевич Ба́сов; d. 14 Aralık 1922 – ö. 1 Temmuz 2001), Sovyet fizikçi ve eğitmendir. Lazer ve maser'in gelişmesini sağlayan kuantum optiği alanındaki temel çalışmalarından dolayı, Basov 1964 yılında Nobel Fizik Ödülünü Alexander Prokhorov ve Charles Hard Townes ile paylaştı.[1]

Basov, günümüzde Lipetsk Oblastına bağlı olan Usman şehrinde 1922 yılında doğdu.[2] 1941 yılında Voronej'de okulunu bitirdi ve askerliğini Kuibyshev Askeri Tıp Akademisi'nde yaptı. 1943 yılında akademiden ayrıldı ve Kızıl Ordu da görev yaptı.[2] II. Dünya Savaşı'na günümüzde Ukrayna sınırlarında olan bölgede katıldı.

Profesyonel kariyeri

[değiştir | kaynağı değiştir]

Basov, 1950 yılında Ulusal Nükleer Araştırmalar Üniversitesi'nden (MEPhI) mezun oldu. Daha sonra Lebedev Fizik Enstitüsü'nde (LPI) çalıştı. Burada, 1953 yılında PhD'ye eşdeğer olan kandidat lisansını yaptı ve 1956 yılında Bilim Doktoru derecesini aldı. 1973-1988 yılları arasında LPI'nın rektörlüğünü yaptı. 1966 yılında Sovyetler Birliği Bilim Akademisine seçildi. 1967 yılında, Presidium of the Academy'nin bir üyesi olarak seçildi ve 1990 yılına kadar başkanı olarak görev yaptı. Münih Uluslararası Bilim Akademisinin onursal başkanı olarak seçildi.[3][4] 2001'deki ölümüne kadar LPI'daki kuantum radyofizik laboratuvarının başında bulundu.[1]

Füze savunması

[değiştir | kaynağı değiştir]

Basov'a 1964'te Nobel Ödülü kazandıran, lazer ve maser'in geliştirilmesine yaptığı katkılar, yeni füze savunma girişimlerine yol açtı.[5]

1951 yılında politikaya girdi ve 1974 Sovyetler Birliği parlamentosunun bir üyesi oldu.[2] Amerika Birleşik Devletleri başkanı Ronald Reagan'ın 1983'te Stratejik Savunma Girişimi üzerine yaptığı konuşma üzerine, Basov, New York Times gazetesind diğer Sovyet bilim adamlarıyla birlikte bu girişimin kınanması üzerine bir mektup imzaladı.[6] 1985'te Sovyetler Birliği'nin SDI'nin ABD'yle yaptığı teklifleri eşleştirebileceğini ilan etti.[6]

  • N. G. Basov, K. A. Brueckner (Genel Yayın Yönetmeni), S. W. Haan, C. Yamanaka. Atalet Sıkıştırma Füzyonu, 1992, Amerikan Fizik Enstitüsü tarafından yayınlanan Fizik serilerinde Araştırma Eğilimleri (günümüzde Springer, New York). 0-88318-925-9.
  • V. Stefan and N. G. Basov (Editörler). Yarı İletken Bilim ve Teknoloji, 1. kitap yarı iletken Lazerler. (Stefan Üniversitesi Serisi) (kitap), 1999. 1-889545-11-2.
  • V. Stefan and N. G. Basov (Editörler). Yarı İletken Bilim ve Teknoloji, 2. kitap: Quantum Dots ve Quantum Wells. (Stefan University Serisi) (kitap), 1999. 1-889545-12-0.

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ a b ""Basov Nikolay Gennadiyevich"". 26 Eylül 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2017. 
  2. ^ a b c "A century of Nobel Prizes recipients: chemistry, physics, and medicine" 18 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Francis Leroy. CRC Press, 2003. 0-8247-0876-8, 978-0-8247-0876-4. p. 174-175
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 4 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 16 Ağustos 2017. 
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2017. 
  5. ^ "Soviet ballistic missile defense and the Western alliance" 15 Haziran 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., David Scott Yost. Harvard University Press, 1988. 0-674-82610-8, 978-0-674-82610-6. p. 58
  6. ^ a b "The strategic defence initiative: US policy and the Soviet Union" 6 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Mira Duric. Ashgate Publishing, Ltd., 2003. 0-7546-3733-6, 978-0-7546-3733-2. p. 43-45

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]